Bı ZazaPress hirê ser u 15 amor

Editor/Faruk Íremet

Çımê héme dostan u welat hézkerdoxan roşnayey bo. ZazaPress héta nıka pancês amorê rengin, xeber zengin u bı rengê çıhar qüncıkê welati ra nustox u welat hézkerdoxanê ma ard pêser.

Çı wext amora ma ya sıfte vıcya, ez tenya u inad biya. Mı va; "-Wa se beno o bo. ZazaPress ze pêseroka Zazayan u hémeyê cı bı zıwanê Zazakiya bıvıciyo. Adır u héqaretê kı birê, gerek mı raya mına raşt u erciyayey ra dur nêvısno".

Çı wext şiya amora ma ya sıfteyını mı neşırxane ra ard, o şan ez nê şaya rakewe. Hewın bi ze dışmenê mı nê kewt mı çım. Ezi biya inadê hewni u werıştê pay lambay acıvinayê u ZazaPress gırotê xü dest u pesnê zıwanê Zazaki dayê. Eger ju mı bıdiyayê vatê belki mı sere werdo. Kı wext ame mı rê u embazanê mı rê êy çi zi vati. Sere werdey pancês amor bı zıwanê Zazakiya veti. No karê serewerdeyan bi? Ka karê serdem u zaneyan koti dı ro?

Mı amora sıfteyınê ZazaPress bı embazê ma Torny Zerro ya piya neşırxane ra gırot. Bıra Zerro hıma écele écele vizt (20) hébi rışt Ístanbul. Yani rışt bıra Çerkez Aydaşi rê. Nê zana héfteyê bi, yan zi dı héfte bi Çerkez telefon ke u va "-Emanet ame. Mıü embazan rê vela ke. Mı kami ra fıkrê cı pers ke, her kes vano bı zıwanê ma ya zi pêserok u kıtabi vıcênê. Ma nêy pêseroki dekê çımê héme inkarciyan." Mı zi va; "-Bıra diqet kerê u gerek çınyo şıma pêseroki kesi çımi kerê. Waşten u hedefê ma zıwanê ma rê serbestey o." Mı Çerkezi qet nê di. Mı do êy emser elun dı bıdiyayê. O do bı amyayê vêyveyê ma. Nêbi...Çerkez niyame. Çerkez şehit kewt. Qandê çıçi şehit kewt? Sebebê cı çıçi bi? Tenya çıyê zana o zi polisi ver ra remayo. Polis cı ixtar kerdo. Cı rê vato "-Vındı" u Çerkez nê vınderdo. No dı mengê no ma ZazaPressi nê vet. Gürweyox u embazê ma yê redaksiyonê Torny Zerro yani lacê émda Çerkezi ma rê resım u infermasyon bırıştayê. Ïnfermasyon ma rê nê resa u nê ame. Çerkez bıra bi vizt u new sere u wahêrê hirê qeçi bi.

Emser ma tenya bıra Çerkezi vıni nêkerd. Na payızı ma maya nuştoxa Zazayan Safiya Pak zi vıni kerd. Safiya Pak ze cınya nuştox u zıwanzanêyê (lingivistê) Zazayanê sıfteyın a. Sereyê cı weş bo u cayê réhmetli şên bo.

Êşê hirêyın zi embazê ma yê redeksiyoni é Mıhê Élişani bi. Piyê bıra Mıhê Élişan şi héqda xü ser. Ma bı nameyê redeksiyon cırê sereweşey wazenê. Cayê réhmetli şên bo...



Çımê feleki koribê

Koyo Berz

Amor 14 ra dom keno..

Yanê kewnê vadê heyati ver, kewnê rayda rojandê verniyênan u talazokı ver vaydeyênê. Tay qandê wendenda xo ya berzı, a Üniversiti, tay qandê kar u bar xo dest vıstenı u pa idare kerdenı xo erzenê pêlandê vay ver. Qandê heyatê do we_ bıramê, karê do we_ u meaşıberz xo rê peyda kerê verê xo danê cayandê dur, xerib u nêsınasnayan. Qandê heyatê do newe, heyatê do weş terkê pê kenê u pêra abırênê. Qandê newe ra dest peykerdenda heyati terkê suk u wardê xo, tax u mahlada xo, dost u embazandê xo, merdım u sınasnayandê xo kenê. Boro vera Adına (Adana) şıno u uza dı xo rê kar vineno, dest bı kar keno u gırweyêno. Dedo şıno Anqere dı qeydê xo wendexaneyê berzê Hüquqi dı vırazeno u wıja dı dest bı wendenda xo ya berza Hüquqi keno. Suro şıno Sıtanbol dı dest bı wendenda xo ya berza Wendexanedê Üniversiteyê Mali keno, uza dı ca beno u waneno. Rojo zi şıno Erzurım dı wendexaneyê berzê Mısnayoxey (Mahlimey) dı qeydê xo vırazeno u wıja dı dest bı wendenda xo ya mısnayoxey keno. Bı no hala, bı no hesaba Boro Adına dı, Dedo Anqere dı, Suro Sıtanbol dı u Rojo zi suka Erzürımi dı ca beno u uza dı maneno.

Şiyayenı u qerar gırotenda xo sera bahdê çıhar seran, jewê menga (aşmiya) Tebaxi dı suka xo Sêwregı dı, dı ê rezi miyan dı yenê pêser, pê hetı. Wınênê kı çı bewnirê, daranê ciyê meywan xo gıroto, gırd u şên biyê. Na juwerı ver zaf kêfweş benê u kêfan ver kenê bıperê. şên u şênayeyê kewna ninan zeri u rojanê xo yê verênan anê xo çıman ver. E, ma vajê, a ju daranê cı xo gıroto, gırd u şên biyê. A dıdını bahdê çıhar seran fına sıfteyêna ameyê pê hetı u pê weş u war diyo. Sıhatê hemını cadıro. Qandê coy heme pa kêfweş benê u na juwerı rê şıkür kenê. Zey bırayana jew bı jew pê vırarı keno, lewi nano pêya u zey marana pêşênê pêra. Pê boy kenê, boya pê ancenê, hal u xatırê pê pers kenê kı Boro´y xo rê kar diyo o yo kar keno, ê binê zi wendena xo ya berzı domnenê u xo rê wanenê. Heyatê do neweyo amyaye qandê hemını dest pey kerdo u zaf çi verni u rayda inan sero inan paweno. Ìnan peydı rojê zaf weşê bıreng u rengıni, rojê xılgılmeyın u şênıni, rojê roşnayi u kêfıniyê inan pawenê. Heyatê inano amyayeyo zor u zahmet, derdın u kêfın, qahrın u hüwateyıni newe dest pey kerdo. Keno heme çi, heme zahmetan, heme zoran xover şano u zey perdê daranê wışkiya xover bero. Pê hetı amyayena inan gan u rıhdê inan dı ganweşeyê, şênayeyê, kêfweşey u şahey peyda kena. Labırê bê nê çiyan jewbi çiyan zi bı xo ya ana. Dest peykerdena pê hetı amyayenı dı tersê, xofê, wesweseyê zeri u pizedê hemını dı beno. Weswese, meraq u fıkıryayenê hemını tepşena. Qandê coy kes nêwazeno u nêwetano akerde akerde, eşkere eşkere fıkırê xo vajo yan zi fıkırê ê bini cıra pers kero. Kes nêwetano akerde akerde zeri u pizey xo ê bini rê akero u heme çiyanê xo cırê vajo. Xeylê çiyanê xo pêrê vanê, labırê kes ver nêkeno vera fıkır, idoloji, siyasey u çiyandê herwınasinan. Kes nêwetano eşkere eşkere çiyê xo yê nımıti, şop u xeyalanê xo yê rayda newê, pa şiyayena rayda xo ya siyaseti vajo. Kes ne wetano nê çiyan embazandê xo rê vajo u ne zi wetano ê inan inan ra pers kero. E, e nêwetanê heme çiyê zerida xo pêrê akerde akerde vajê. Heme çiyê inan zey pê, zey veri mendo, bê emeley, fıkır, hêwi u zewbi çiyandê siyaseti. Labırê ê yê zi nê çiyan, nê çiyan nêzanê senino, zey pêyo yan zey pê niyo. Qandê kı kesi nêwetardo kesi ra pers kero u bızano. Kes kesi rê ne bêbawero, keso kesi ra emel nêkeno, ka çıçiyo u çı fıkırdıro. Çıhar heme embazi zi na juwerı fahm kenê kı, neqebê do gırs, neqebê do gırote nabêndê ninan dı, ninan miyan dı esto. Qandê coy zeriya cı nê çirê, na meselarê zaf tewena u veşena. Kes nêwetano kesi ra çiyê pers kero, qandê coy zi zaf ecız benê u pa tewenê. Qandê çıçi emele ya inan pê niyameyê. Ray u semed çıçi bı. Qandê çıçi emeleya cı pê niyameyê kı xo pêrê eşkere bıkerê u fıkırê xo akerde akerde pêrê vajê? No ters u xof, na sınıxey u xover wınyayey, na bêvengey u bêheseya nêwetardenda fıkıri çıçi bi? Newe, newe ma do birê ê çiyan ser, ka ê çıçi bi u qandê çıçi ters u xof kewt bı inan zeri u pize.

Dı o dem dı hereketê verkewtenda miyandê Tırkiye dest pey kerd bı. Hereketê çepi zaf bibi bı qüwet u bıhez. Zilê xo yê bıqüweti vera bındê erdi day bi u riçey xo kerdi bi vılla. Roşnberan, zane u wendoxan, welat heskerdoxan u welat pawıtoxan dı no dawa dı, dı no doz dı cay xo gırot bı, qandê reynayenda şar u welatê xo. Qandê dawa da serkewtenı u serbestey gırweynayenêda pêtı dêbê xover u dı refandê serkewtenı dı cay xo gırot bı. Kılmê qısi hergı jewi rayê nêbi xover u bı a rayo şiyê. Qandê şar u welatê xo inan heyatê xo kerd bı hibe u lazım biyayê ganê xo dayê dawada xo. Sondê serkewtenda şar u welatê xo wend bı u serey xo dabı a ray. Rayêda dur u dergı, rayêda tehlikeyını, rayêda men kerdê u neqebını inan verdı estı bi u vanê a ray qatbıkerdê u po bışiyayê. Ìnan vero, hemberdê inan dı qüwetê do zaf gırs estbı, ey vero u hember eydı lazım bı xo bıpawıtê. Lazım bı hember ê meselan, ê dawan aya biyayê, qüwetê xo zew kerdê u xover bıdayê. Qüwetê hemberdê inan Faşisti, şövenisti, ırkçi, kemalisti, goni rıjnayox u şımıtoxi, peyra mendey, kardest u xo rotoxi, robot u teslimbiyayoxi bi. Ninan tovê, zilê xo yê jahri, fıkırê xo yê xırab u nêweşi, niyetê xo yo xırab u limıno boy dekewte vera erd dabı u jahr varnayê şardê bêsuc u bêgünay ser. Qandê coy ê zi veng nêmendi bi u inan zi cay xo gırot bı dı na dawa dı, hember ê kesandê wınasinan. Faşistan, şövenistan, ırkçı u peyra mendan waştê kı, jahrê xo vıradê şardê bêsuc u bêgünayan ser u inan dı ê sistemandê xo yê limınan bındı bıhelısnê, bıfetısnê u inan wertera hewadê. Waştê kı heme xırabeyan inan rê bıkerê u inan mıhtacê leteyêdê nani kerê. Waştê kı inan bı zora ê niyetandê xo yê xıraban rê qürban kerê u biyarê sistemandê xoser. Waştê kı şaranê binan inkar kerê, asimile kerê u wertera hewadê. Vatê bê ma kesna çıniyo. Ya şıma do marabê yan zi bımırê. Niyetê cı niyet nêbı. Hember nê nêweşiyan welatheskerdoxan, wende, zane u verkewtoxan rayda raştı dı, şardê xo hetı cay xo gırot bı. Qandê nê semedan kesi nêwetardê fıkır u vatenanê xo, waşten u kerdenanê xo akerde akerde pêrê vajê, yan zi ê embazandê xo cıra pers kerê. Labırê tı nêvanê nê çıhar heme embaz u embazbendi zi kewti bi rayda dawada xo u hemını zi dı rayda fıkırdê çepi dı, rayda fıkırdê roşn u roşnayi dı, dı hereketandê çepan dı cay xo gırot bı u qandê şar u welatê xo gırweyayê. Qandê serbesteyda şardê xo u welatê do xoser lec kerdê. Waştê kı şar u welatê xo destandê limınan bın ra vejê, serbest u xoser kerê. Qandê nê çiyan gırweynayena xo ramıtê. şew u roj cırê vınderdış çınê bı zey molcılana luwayê u gırweyayê. Qandê şar u welatê xo pay dêbi heme nimetandê dınyay ro u xo eştbı adırdê lec u xoverdayenı miyan. E, e, xebera kesi kesi ra çınê bi, ka kam çıçiyo kam çıçi niyo. Qandê coy nêwetardê pêra pers kerê, yan zi ê xo vajê. Qandê coy kes nezdi nêmeselan Nêbiyê, nê çi ser qısey nêkerdê, fıkır u vinayenê xo pêrê nêvatê. Ez emel kena heqê inan zi est bı, tay çiyan bınımnê u eşkere nêkerê. Qandê kı heme cadı mitê Tırkan u kardestê inan esti bi u cırê vınderdış çınê bı gırweyayê. E, heme ca pır bı, kardest, rotox u miti ra. Aya biyayenı u hay xo biyayenı, wezifey inano sıfteyên bı. Vanê wıni zi biyayê. Kesi nêwetardê bê zanayenı fıkırê xo bıra yan zi pêrdê xo rê, dost u embazdê xo rê akero u vajo. Wext biyê keyeyê dı jew bıra çep u jew raşt bı. Wextê do wıni amebı, bıra bırayrê bıbı dışmen. Tabi no çi zi sistemanê xıraban, zor u zordesteya serdestan, Tırkan u herwınayan kerdê. Qandê nê meselan xeylê wınênê pê çıman ra u balê xo ancenê pêser. Dı a wınyayenı u bal antenı dı, miyandê çımandê pêdı wanenê, ka kam çıçiyo kam çıçi niyo. Qandê kı çımandê hemını ra roşn u roşnayi rıjyêna, pakey, raştey u dürustey xo lunena, zanayenı u heskerdenı varena, welat heskerdeney u ravey şiyayenı berqêna. Bı no hesaba heme çi xo nişan dano senino, senin niyo. Qandê coy vêşi tersê inan nêmaneno u qüdümê ciyê emel nêkerdenı şıkêno. Ney sera weswese werzeno cesaret kewno cı zeri. Cesaret gırotenı sera Boro dest bı qıse kerdenda xo keno u wına vano: -Embazêno, bırayêno ez emel kena ma hemeyê tersenê  u nêwetanê fıkır u vinayenanê xo pêrê akerde akerde vajê. Ìdoloji, fıkır u vinayenê ma çıçi benê wa bıbê. Ma veri pêrê sozê dabı kı, ma do heme çiyê xo pêrê akerde akerde vajê u inan ser mışewre bıkerê. Verê heme çi ma şarê u şarê do bındestê. Ma dı refandê şarêdê bındesti ra vıjiyayê. Welatê ma ameyo işqal kerdenı u dest neyayo mal, mülk, kültür, edet, tore u zıwandê ma ser. Dewletanê ser destan dest nayo heme çidê ma ser u welatê ma gıroto xo destan bın. Welatê ma gıroto bandrolda xo bın u kerdo malê xo. Heme çiyê ma yê şarey ameyo men kerdenı. Qandê asimile kerdenda ma, qandê xo dest dayenda şardê ma, kar ardenda inan çı ray estê dışmen u kardestê inanê cerıbnenê u kar anê. Yanê kılmê cı welatê ma, warê bawkalandê ma kewto destandê neyaran bın. şıma zanê ma xo miyan dı qerar gırot bı kı, ma her wext zey bırayana halê pê pers kerê u heta peynida heyatê xo pêrê wahêr bıvıjiyê, paşti bıdê pê u yarmeteya pê bıkerê. Beno kı fıkır u idolojiyê pêra ca bı ca nabêndê ma dı peyda bê. Vanê ê nêbê semedê pêra tersayenda ma, pêra abırnayenda ma u pêra duri vıstenı. Vanê ê fıkır u idoloji ma cêra niyabırnê u nêkerê dışmenê pê. Eger idoloji, fıkır, siyaset u vinayenê ca bı ca nabêndê ma dı bıbê zi, vanê ma bışê inan xo miyan dı mışewre bıkerê u dı xeylê meselan dı pêya bıkerê. Vanê siyaset, fıkır, idoloji u vinayenê ca bı ca nêbê semedê dışmen biyayenda ma u ma pêrê dışmen nêkerê. Qandê nê semedi ez şena fıkır u vinayenanê xo şıma rê akerde akerde vaja. Ez nıka roşnber u welatheskerdoxê şar u welatê xo ya, qandê serkewtenda şardê xo u destan bın ra vetenda welatê xo gırweyêna. Bahdê qıse kerdenda Boro´y, Dedo, Suro u Rojo zi fıkır u vinayenanê xo vanê u kenê eşkere kı, çıhar heme embazi zi qandê dawada welat u şardê xo gırweyênê. Qandê destan bın ra wetenda şar u welatê xo xo eşto dawada xo miyan u dı na ray dı kar u gırweynayena xo ray benê.

Çıhar heme embazi zi na juwerı rê zaf kêfweş benê kı, heme jew fıkırdı rê u qandê şar u welatê xo gırweyênê. Çıhar heme werzenê pay, pêşênê pêra u pê vırarı kenê. Dı na kêfweşey u şênayey sera tam des roji pê hetı, sukda xo dı manenê. Merdım şeno vajo nimey roji yenê pê hetı u pê dı mışewrey şar u welatê xo kenê. Meselandê şar u welatê xo ser pê dı kewnê niqaş u cı rê geyrenê ray u çarey. Bahdê nê mışewran, pêrê soz u qerar danê kı, qandê serkewtenda şar u welatê xo şew u roj bıgırweyê. Çıçi cı dest ra yeno xopey niyerzê u bıkerê. Heta lazım bo gan u rıhê xo na dawa sernê u xo hibey na dawa kerê. Qandê dawada şar u welatê xo xo qürban weçinê u feda kerê. Heme piya, bı zeri ra ganweşey bın dı dest bı heyatê do newe, politikayêda bıheq u pakı kenê. Zeri weşey miyan dı vanê heyat u gırweynayena xo ya siyasi bıramê. Bahdê des-pancês rojan pêra abırênê u şınê cadê xo, sukê kı tey manenê ê sukan. Çıhar heme embazi zi qandê azadi u serkewtenda şar u welatê xo , qandê şar u welatêdê xo ser gırweyênê u dawa welatê xo ramenê. Rojê yan zi seatê veng nêmanenê, şew u roj cırê vınderdış çınêbeno, tım gırweyênê. Dı halê do aktif dı siyaset u politikaya welatê xo dı cay xo gênê u qandê ayakerdenda şardê xo şew u roj nêrakewnê, kar u gırwey xo yê siyasi ray benê. Qandê ayakerdenı u sere hewadayenda şardê xo çıçi cı dest ra yeno xopey niyerzenê kenê. Jew bı jew keyanê şardê xo geyrenê, çay yan zi qahweyêdê inan şımenê u inan rê bahsê bındestey u belengazeyda şar u welatê xo kenê u inan ra paşti u yarmetey wazenê.

Demo kı kenê pêra abıriyê Boro Vano: -Xeberêda mına xeyri şıma rê esta. Dedo vano: -Çı xebera? Boro vano: -Menga kı ma verdıra, ezo vistuçıharê a mengı dı jewjıyêna. Eger şıma bışê birê veyvedê mı ez do pa zaf kêfweş ba. şıma nêşa zi nêşa. Vanê şıma nay bızanê demo kı şıma nirê zi ez şıma ra nêqahrêna. Nê vanê: ”Ma bışê ma do birê, ma nêşê zi ma do to rê ya xebera bımbarek kerdenı bırışê yan zi merdımandê xo ra jewi bırışê. Bı no hesaba pêra helaley wazenê u abırênê. Demê veyvedê Boro´y, teniya Suro yeno. Ê bini zi xelata cı u herunda xo dı jew merdımê xo rışenê veyvedê Boro´y.



Edo şıma rê na amor dı şehit kewtenda Çerkez Aydaş'i ser bınuşna....

Baba Qef

Wext wext merdım xeberi xaseki u weşi paweno. Qandê kı xeberi weşi u rındi raya merdımi keno roşnayey u ümid dano kesi. La waştena merdım u raştey pê nêtepşenê.

Mı amnanı çiyê mısaya, kı; xeberi weşi wext wext şenê bıbê xeberi xırabi. Xeberi xırabi kı merdım nêşeno zerida xü dı cırê ca bıdo, cı ser çiyê bınuşno. Hisê kı nıka zerida mı dı biyo bar kıştenda ju gürweyoxê ZazaPress, ZUH u enbazê ma ser bo. Yani enbazo qedır qıymet u şehidê welatê ma. Şıma do vacê no merdım kam o?

No enbazê ma, bı raya enbazê ma yê redaksiyoni Torny Zerro (yani lacê xaldê T.Z), bıbi ézayê ma. Çerkez Aydaş welat dı ZazaPress u neşiryatê Zazaki vela kerdê, wendê u resnayê wendoxanê ma yê welathezkerdoxê Zazayan.

Hirê elun dı biya şahidê kıştenda Çerkezi. Çerkez Ístanbul dı şehit kewt. Mı hetı, lacê xaldê cı Zerroy hetı kewt érd u ma nêresay ser. Ne ez, ne zi Zerro. Qandê kı ma héme piya polisi verra remay u kewt tuzaxê polisi.

Xeberê cı ma çend séet dıma gırot. Zuri nêbi Çerkez bı güleyanê polisa şehit kewt bı. Xortê 29 sere, genc u cıwan wuni rew xü resna érd. Çerkez nêzana éceleyê to çıçi bi bıra. Tı çıhar (4) qeçekê xü senin wuni tenya u sokır verday? Zekı lacê xaldê to Torny Zerro va: "-Rıhê Çerkez Zaza bı. Çı wext merdım vatê Zaza yan zi Zazaki çımê Çerkez ra hérsi ameyê. Hıma cayê dı, cı goş vengê müzikê Zazaki ameye fınêdı vınderdê u goşdareya müziki kerdê. Cayêno ze Ístanbulı dı, ju merdım ray dı Zazaki qal bıkerdê, hıma ina vındernayê u maç kerdê u héme Zazayan rê vatê 'deza'."

Çerkezı ma Hênı (Diyarbakır/Hênı (Hani) dı defın ke. Cayê xü dı weş rakewı bıra. Bayraxê kı tı destê xü dı hêlnayê ma to o bayraxiya peçêyna u defın ke. Leckarê Zazayan zi her bı roc beno hézaran a. Çıhar qeçê to u enbazanê to a bayraxê to hewanê asmên u hêldê. Her wext xeberi rındi ninê. Mı şıma rê ewro şehit kewtenda Çerkez Aydaş'i ser nuşna u verê kı nuşteyê mı tımam bo mı qelemê xü şıkna.

Çerkez Aydaş nêmerd o do her tım bı ma ya bo. Cayê xü dı rıhat rakewı enbaz. Lecê to u qeçekê to zi emanetê ma yê. Raya kı tı cı ver şehit kewt, a ray, raya Zazaistan o.




Herı u Berı

Anonim
(Çorşme Süreg ra)

Beno nêbeno dı embazi benê. Namey jewi Heri yo namey jewi zi Beri yo. Rojê nê dı embazi ray ra yenê. Nê Nêresenê kêydê xu. Tebera manenê. Wujadı vane kı:
- Embazê de mı wutyadı esto , mê kı ma emşo şırê meymanê êy bê, şewra şıre kêydê xu.
Heri u Beri ya yenê kêydê ê embazê xu. Wextê nani yo nê werzenê nan vırazenê. Nê Heri u Beri ya zi ray da duri ra ameyê, biyê weyşani, biyê bol weyşani, Nê vanê:
- Nê kewtê nani yê qey şami virazenê,  ê qey  nê do çıye bıdê ma, ma ecebo êdo ma weyşan kerê hewna. Na wıherê kêydê ninan, werzenê xu rê nan powjenê,  xelaw  zi vırazenê u xu rê odê dê xu dı roşenê xu rê nanê xu xelawa xu hemmê çiyê xu wennê, nina rê zi nano veng, tayn nano wuşk anêdane cı. Xelaw niyanê nina rê. Nina rê tayn nani ane vanê:
- Heri u Beri, wullı kusurê ma mêvinyê, şami ya ma çınya. Nanê ma tenya esto. A xu rê ne nani burê! Heri vano:
- Wabo ma kısmetê ma çıçyo se ma do êy burê, wuni niyo Beri?Ê dı hadê ma roşê nanê xu burê.
Nê nanê xu wennê laberê Ne ray ra ameye nê edizyaye qê nano wuşk werêno. Nina nano wuşk ardo nayo nina vera. Nê qê çayê kê zi nina rê ne vırazenê. Nê wennê laberê nê weyşani yê, hewnê inan nino. Qandê kı nina ardi pıreynayê, nina xelawi vıraşta, boya nina ameya nina. Nê zanê kı nina çıyê vıraşto. Ne zanê kı çiyê esto laberê nêdanê. Şew beno herkes rakewno. Herkes rakewt tepya no Heri vano;
-Beri
O bin vano;
-Ha Heri.
-La ez kena şıra mitbax da ina. Ez bewna  hele nina çıçi viraşt bi. Qandê kı boya çiyê ameyê. Yani nina çiyê vıraşt. Laberê nina  nêda ma. Hele bewyniya çıçiyo.

No şıno kewno mıtbax u  *merkeba hewadano. Weyneno kı merkeba bın dı  şami esta, helaw esta. § dıha şami  cemı no nêşeno şami biyaro vano mekı ez tayn na helav ra bura tayn zi enbazdê xü Herir rê bera. Beri hema ecele ecele helav veno veno u tayn zi gino xü dest vano; "-Ez nêy zi Herir rê bera."
No helava xü ano, no wexto kı mitax ra yeno weyneno kı cınêk rakewta şewa aşmi dayo cınekero, cınêk vıran rakewta u heme cayê cınêker akerdeyo u aşmi  dayo pıro u ganê cıyo sıpe aseno. No mêrdek wuca dı hema werzeno vano; "-Ez qe na helava xü  enbazdê xü  Heri rê nêbera. Wıllı ez o nay wutya na cınêkero da".
A helava xü no werzeno peyra dano qena cınêkero. Dano pıro u bı remeno şıno kewno cadê xü miyan u wêrxanê xü anceno xü ser.
No vano;
-Embaz, Heri hele werzı mı sekerd. La ez şiya wuca bınê merkeba pırê çiyo. Nina şamiya xü nêdê ma. Mı zi şamiya serd nêwerd mı xü rê tayn helav werd u tayn zi to rê ard u ray ra hal mesela wuna...kerd. Wıllı cınêk rakewt bi mı zi pêy ra da cınêker ro. § do nıka werzê ma bıkşê.
-La wuniyo se mekewı wêrxanı bın. hadê ma bıremê şırê. yokse ê do ma bıkşê wutiya dı.
Hema nê tari dı wêrxani bın ra werzenê remenê şınê. Xü reynenê.
Na cınêk zi hewn ra werzena u vana;
-Ax ax ax... Mêrdek hele werzı werzı...Top gunê mı ro. Mêrdek hele werzı top gunê mı ro.
Mêrdek vano;
-Cınêki na bandê kêyiy miyan dı top çıçi gêyrena?
na zi vana;
-La hele werzı wıllı top guna mı ro.
Mêrdek destê xü na kışt a kışt çarneno u destê cı güneno helavro.
No vano;
-Ma  cıneki to, gi verdayo xü. Ma no topa çıçi ya tı xü pis kerda.
Destê mêrdeki beno pa, mêrdek destê xü roşaneno. Şewa, tariya destê mêrdeki "çerq"  guneno dêsi  (duwar) ro. Çı wext destê cı guneno dêsi ro se, no bêhemd gıştanê xü keno xü vek  u vano;
-Hêy vax destê mı. Ingıştê mı şıkyay.
Keno xü fek u weyneno kı, ıngıştê cı şiriniyê. No wuca dı vano kı;
-Cınêki, cınêki tı çı babet cınêka. No giyê to çı hendayê şirino.. Tı bı xü çendı şirina?

Nê werzenê çılay vinenê acı, wêynenê  çorşmey xü ra. Uuu.. .Nê wêynenê kı na helava. Cınêk werzena xü şıwena. Na kışt a kışt u wêynenê merkeba bın dı helaw çınya. Helawa cı qedyaya. Mêrdek wuca dı vano;
-Hey wax cınêki, bewni to helaw pewt, to nêda mêymanan dê mı, enbazan dê mı, inan zi o kı werdo, o kı xü rê wuna kerdo. Ez şıra nina bıkşa nina bıkşa. Nê hem yenê kêydê mı, hem zi mı rê wuna kenê.
Nê werzenê şınê kı bewniyê ode dê mêymana ra kı, ooo... mêymani remayê şiyê. Mêymana xü reynayo.

*Merkeba:  Ze sellê nani ya. Laberê Merkeba vêşi gırda.



Manga Borı

Roşan Hayıg

Cakê beno nêbeno, zew pi, zu may u zu zi keynay cı bena. Xeylê wext nêravêreno ceniya nê merdeki mırena, no merdek viya keyna cı zi sêkürı manena. No merdek merdenda ceniyerda xo sera fına zewziyêno u na cenikda newêra zi cı rê dı keyney benê (weledyenê, Ella dano). Na dêmariya na keynekı qet nay ra hes nêkena u tım cırê geyrena mahney kı, hıma xeleteyêda werdi bıvino na pırodo u cırê tahda bıkero. Welhasıl na dêmariya na keynekerı nay rê bol zılım u tahda kena. Wexto kı na dêmariya nay nay u keynandê xo ya rışena gemı kar u bar, na nay rê leteyê nan, keynandê xo rê nanê u tewrdê katıxdê cıya dana. Wexto kı ninan rê kar zi dana, karê na keynekerı dıqatê ê keynandê xo dana. Labırê wexto kı yeno werdenı, xoradayenı u geyrayenı ser, ê keynandê xo kena dıqatê nay. Na keyneka neçarı nêşena kı hesê xo bıkeru u tım a dêmarida xo ra derbıki wena. Na keyneka sêkürı zi tım dana pıro u şına gema taldeyêdê xo rê mırdiya xo bermena u derdanê xo rıjnena. Mangeyêda ninana borı bena, wexto kı na keynekı bermena na manga zi şına çorşmedê aydı çerena. Rozê nê, dıdı nê, hefte u mengana na wına ramena. Herga kı na keynekı bermena na manga borı yena nay kıştı u nay rê vana; "Derdê to çıçiyo, çırê tı ya mırê nêvana". Keynekı sere ra heta bın tahda kerdena dêmarida xo zu bı zu rêz kena u cı rê vana. Manga borı vana mebermı, ewro ra tepeya ez do paşti bıda to u to rê yardım bıkera. Dêmariya keynekı peşmiya kı daya cı, manga a peşmi cawena, keynekı zi kena gındıki u rêsena. Bı no hesaba na keynaka sêkürı tım verê ê wayandê xo kar u barê xo qedinena. Wexto kı na keynekı verê ê binan karê xo qedinena, adır kewno a gandê dêmariyerı, çıkı nêşena cırê mahne bıvino, cırê xederey bıkero u pırodo. Na mesela sera na dêmariya nay dana pıro şına zew pirkekı hetı u mesela cırê vanaa u wına ramena; "Ez o keynandê xo rê dana zew küle, ayrê dana hirê-çıhar kuley, aya fına zi verdê keynandê mı peşmiya xo rêsena u ê xo qedinena". Pirkekı vana ; "Tı qet meraq mekı u qaxu megi, ez ney to rê rew kena hed". Na dêmariya nay dana pıro şına key xo. Na pirkekı zi şına duri rana keynekı çımkena, pawena ka aya seni kena. Na vinena kı mangaya yena cırê cawena aya gındıki kena u rêsena. Pirkekı, tabi xo na keynekı nêmısnena. Wexto kı vinena hıma dana pıro u şına na dêmarida nay hetı u cırê vana: "To ferq nêkerdo, no dirê roziyo şıtê mangada borı nêkemeyayo?Na vana:E, vıllı kemeyayo" Pirkekı vana: "No dirê roziyo manga bora nêçerana, coyra şıtê cı kemeyayo, çıkı aya peşmi cawena, keyneka zi gındıki kena u rêsena, qandê coy verê keynandê to qedinena". Uza dı dêmari ir vezena u vana: "Ez o hend alef dana manga borı, aya zi mına dışmeninı kena ew na şına merdedê xo rê vana tı do na manga borı bıbırnê". O zi vano: "Ez manga borı nêbırnena, qandê kı rıskê ma ya ay sero". Na seni kena, seni nêkena no manga borı nêbırneno. Na xo kena nêweş u kewna ca. No vano mırena zi bımırı ez manga borı nêbırnena. Na tırni kena, laki kena seni kena no nêbırneno. Na gêna nanê terqnayey nana qabırxandê xo ser u ew xo akışt nakışt dindana, no nan qırç qırç nay bındı qırçeno, ew na vana bew tı mangerı nêbırnê ez do bımıra keyney mı do sêkür bımanê. No weyneno tey çare u ray nêvineno. No vano: "Temam, tı memırı ez manga borı bırnena". Uzadı na keynekı aşnawena u şına axür dı manga borı hetekı u bermena, manga borı vana: "To xeyro, tı ya çı bermena". Keynekı vana: " Poxda mı ra êdê to bıbırnê, ez çı wellı xo serero kera u çı nêberma". Manga borı vana: "Wa qe mı bıbırnê, goştê mı to rê şirıno inan rê tallo, ê nêşenê mı burê, êdê goştê mı bıdê to. Ekı tı zi goştê mı wena se, qe zew estey mı meçek, wa estey mı nêkemeyê, ew nê estanê mı berı mergêda aporızi dı dek çalê u çaler qapaxkı ew ênera enê bê mı ser, hıma wa kes to nêvino. Nê na manga borı bırnenê u pewzenê kı burê. Nê kamcin tika erzenê xo vek (fek) kı goşt tallo. Wexta pi nay vano: "No goşt tallo ney çekerê sılo". Na dêmari nê goşti nêçekena, nê goşti dana na keyneker. Keynekı nê goşti wena, labırê estanê cı nêçekena, pêrın arêkena pêser ew bena mergda aporızi dı çalê aşanena, kena çalı ew çalerı qapax kena, ênera êne yena ser. Na wexto kı şına nê estandê mangerda borı ser, na manga borı gan dekewno de, ew a hergı fına kı yena cı ser na keynekerırê zew qat çına dana.
  Rozê na keynekı fına şına manga borı ser, weynena kı zew sıwariyê ini sero wınderdo. Na ecele kena kı rew ravêro kı sıwari cı nêvino. Na wexto kı ecele kena lıngê nay lınci dı manenê, na zor dana xo u lınganê xo lıncira vezena, labırê postalê cı lınci dı manenê. Na wıni werway kewna ray u şına. Labrê no sıwari nay vineno. Na zi keyneyênda zaf xasekı bena. No postalanê nay lınci mıyan ra vezeno, gêno u nay dımı şıno kı nay reso, nezdira nay bıvino u bısınasno. Hıma na keynekı xo ney ver kena vıni. No sıwari vinayenda na keynekı sera beno eşqê nay. Pi nê lazeki zi serkarê dew beno. No lazek nê postalanê na keynekerı gêno beno keye u tım weyneno nê postalan ra, mıxül weno,  pey qahrêno, nan u awı ra bıryeno. Mahdê cı qe çiyê nêwazeno, bê na keynekı. No pi ney weyneno no lazê neyo tım şo beno gıdi u taqet ra kewno. Rozê no dano pıro şıno nê lazdê xo hetı, cıra pers keno u vano: "Lazê mı, to xeyro, tı yê çı hendayê mıxülyenê u çiyê nêwenê?. Lazek sere ra heta bın mesela vinayenda na keynekı u eşıq bıyayena xo cırê vano u wına rameno: "Mı postalê cı gıroti u ardi keye, labrê ez nêzana ê kê yê, a keynekı çı kesa u kamcin dewıraya. Ekı ez ay fına nêvina, ez do qahrandê cı u eşqdê cı ver bımıra" Pi ney nê postalan gêno u şıno dew bı dewı geyreno, keynanê heme dewı arêdano u postalan keno pay, labırê zuwerırê ê postali nêbenê. No yeno dewda na keynekı u heme keynanê a dewı pêrın arêkeno pêser, nê postalan keno pay labırê fına zi keyneyêrê nêbenê. Na dêmariya na keynekı, a şeytaneyda xo ya hıma pasnada lıngda keynerda xo ra leteyê cıkena, na keynera xo gêna u şına vera merdeki. Wexto kı na keynera xo bena keynay nay lengena. No merdek vano: "A keyna to ya çırê lengena?. Na vana: "Qe pers mekı, ay postalê xo kerdê vıni, si şiyê cı lıngıra, cora aya lengena. No merdek postalan gêno u şıno keyneker hetı u postalan keno cı pay, nê postali nay rê benê. No vano: Iho, mı wêhêra postalan di. Wexto kı na dêmari pasnay keynerda xo cıkena, dikê nay vineno, dik fahm keno kı naya pasnay keynerda xo cıkena kı ê postali cırê bıbê kı, lazê serkardê dewı keynerda naya bızewziyo. Zewbi zi no dik vineno kı nay a keyna sêkürı gırota u berda koti dı nımıta kı, a nêvıziyo u niro kı nêzanê postalê ayê. Wexto kı no merdek nê postalan keno na keynerı pay, no dik xo küweno nê merdekiya u vano: "Xeberêda mı to rê esta, xeberêda mı to rê esta". Wexto kı na pasnada keynerda xo ra lete cıkena, no dik şıno ê leti gêno keno perzanandê xo mıyan u nımneno. No dik merdekirê işaret keno, no merdek zi nano nê diki dımı u cı dımı şıno. No dik nê merdeki gêno beno na keynekerda sêkürı hetı u vano: "Keynekı naya". Merdek emel nêkeno, uzadı dik ê letey a pasnada a keynekı perzanandê xo mıyan ra vezeno u mısneno merdeki, ew hal u medey na keynekerı, cıkerdena paşnada a keynerı, na keynerırê tahda kerdena a dêmarida cı zu bı zu neqıl keno u vano. Wexto kı nay na keyneka sêkürı berdı nımıtı u amê pasna na keynerda xo cıkerdı, mı mesela fahm kerdı kı naya fına şeytaney fıkırêna, cora mı o letey a paşnada ay gırot kerd perzanandê xo mıyan kı a nêvino u ey wertera vıni nêkero. Na caduyêna u nay dest ra heme çi yeno. Mesela naya, tı emel kenê zi bıkı, nêkenê zi mekı. Bewni bıcerbını ekı no letey paşnada a keynerda ay niyo. wexto seni wazenê wıni bıkı, wazenê bê serey bı pırodı u cıkı. No merdek nê letey postedê a pasnada a keynekı gêno nano herunda cıya kı tam kipê ciyê u lıngda ay ra cıbıyayo. No ageyreno keynekerda sêkürı ser, postalan keno ay lıngan kı tak kip u qalıbê cıyo. No ne keynekı gêno beno keye lazdê xo hetı. Lazê ney zi wınêno kı, na keynekı a keyneka. No kêf keno u kêfan ver keno bıpero. Ney sera nê veyve kenê u nê wırnan pêya zewzınenê. Nê wırna resenê mırazdê xo, ma werzê u şırê keyandê xo.



Viritüel (sanal) örgütlenmeler

Faruk Íremet

Hiç kimsenin gözardı etmemesi ve unutmaması gereken birşey varsa, o da, hiç kuşkusuz informasyon tekniği çağında yaşadıgımız gerçeğidir. Evimizde bilgisayarın olup olmaması bu kaideyi etkilemeyeceği gibi, aksine günlük yaşantımızda bilgisayarlarla sürekli içiçe yaşamamız kaçınılmaz olmuştur. Öyle ise, önce "viritüel organizasyon"un (sanal örgütlenme) ne anlama geldiğine bakalım.

Viritüel; "sanal, gerçekdışı, hayali" anlamına geliyor. Bu kelimenin Karşıtı olarak, "real" sözcüğünü kulanabiliriz.

Organizasyon ise; birlik, dernek, düzenleme, planlama, işgücünün kollektif paylaşıldığı ve iç paylaşımın gerçekleştirildiği dayanışmayı ifade eder.

Bu açıklamaya göre, "viritüel organizsasyon"un taşıdığı anlam, "gerçekdışı örgütlenme"dir. Yani, "gözle görünmeyen örgütlenme". (Başka bir ifade ile, "olmayan örgütlenme" terimi de kullanilabilir). Ancak gerçek yaşantıda, bu iki kelimenin yerinin olmadıgını biliyoruz. Yani günümüzde, viritüel örgütlenmelerin viritüel ortamlarda yaratıdığıdır. Viritüel örgütlenmeler hakkında açıklamalarda bulunurken ne demek istiyoruz veya neyi dile getirmek istiyoruz? Bunu birkaç örnekle açıklamak yerinde olacaktır.

Viritüel örgütlenme ile geçici ağ görevi akla gelir. Yani resmi olmayan ve kanunen bağımsız bir ağ/bir net. Viritüel örgütlenme, kelimenin tam anlamıyla, dusunce, fikir alış-verişi ve şirketler açısından alım-satım olduğu süre zarfinda var olan ağdır. Bu ağ sadece bir defalık da olabilmekte ve kısa bir süre içinde geçerliliğini koruyabilmektedir. Düşünce ve mal geçerliliğini bitirdiği an, ağ/net de geçerliliğini yitirmektedir.

"A virtual organization iş a temporary network ofindependent institutions, businesses or specialized individuals, who work together in a spontaneousfashion by way of information and communication technology, in order to gain an extant competitiveedge." They integrate vertically, unify theircore-competencies and function as one organization (ororganizational unit)." (Viritüel organizsasyon geçici bir ağ/net olup, değişik serbest kurumlardan oluşur. Bu şirket, değişik spesialistlerle birlikte enformasyon ve kommunikasyon tekniğini kullanarak rekabetçinin amaçladığı hedefe ulaşmak ister. Bu birlikte çalışan işgücü, dikey bir şekilde amaçlarını alıştırarak gerçekleştirirler. Bu, su anlama gelmektedir: Calışanlar, grubun gücünü bir fonksiyonda toparlayıp örgütün amacına sunmaktadırlar.) [Jägers et al, 1998]

"A temporary network of independent companies linkedby IT to share skills, costs, and access to oneanother's markets" (Geçici bir ağ grubu serbest şirketlerin birlikte IT aracılığıyla bilgi, ucret ve birbirlerinin pazarına ulaşımıni sağlamaktadır.) [Business Week]

"An organization distributed geograpHiçally and whosework is coordinated through electronic communications." (Coğrafik olarak dağınık durumda olan örgütler, elektro-komunikasyon (elektronik iletişim) aracılığıyla koordinasyonlarını sağlamaktadırlar). [Skyrme, 2001].

Kurum olarak viritüel örgütler:

Travica'ya göre (1998), belli ağlar üstüne kurulmuş örgütlerle viritüel örgütler arasında büyük bir farkin olduğu bir gerçektir. Travica bu örgütlenmeleri dört büyük bölumde toparlamakta veya ayrilıklarını dört kademede dile getirmektedir.

Ağ/ilişki örgütlenmeleri:

1- Tradisyonal olan şef rolleri değişmekte,
2- Grup halinde çalışma merkezi bir rol oynamakta,
3- Íş gücü ve mal/fikir dağılımı değişime uğramakta,
4- Informasyon, komunikasyon (iletişim) ve iş prosesi malın bulundugu coğrafik dağılıma göre entegre olmaktadır.

Viritüel örgütlenme:

Şef rolleri bu tip örgütlenmelerde de değişime uğramakta, sadece ikinci kademedeki şefler için değil, şef rolünü üstlenen tüm rollerin değişime uğramasını yaratmaktadır.

Burada, ağ/ilişki örgütlenme ile viritüel örgütlenmeyi birbirinden ayıran en önemli farklilıkları su şekilde açıklayabiliriz: Grup dinamiği ve işgücü, viritüel örgütlenmelerde çok önemli ve merkezidir. Bir de kişinin kendisini bilgisiyle öne çıkarmasının olanaklarının büyük olduğudur.

Viritüel örgütlenmelerde işgücü, mal ve verilen destek viritüeldir. Herşey teknik ağirlıklidır. Tekniği kullanmasını bilen ve viritüel pazarda bilgisini tanınmadan pazarlayan bu pazarin sahibidir.

Burada sınırlar kalkmakta ve herşey büyük bir coğrafik alandan payını almaktadır. Viritüel örgütlenmelerde pazar olayı belirli bölgelerle veya ülkelerle sınırlı değildir. Zaten bu örgütlenme modülünu, ağ/ilişki örgütlenmelerinden ayıran özellik de budur.

Ağ/ilişki ağirlıkli örgütlenmeler, çok yavas ve uzun süre de insanların ilişkileri ve kontakları ile kurulan örgütlenmeler olup, kökü yüzyıllar öncesine dayanmaktadır. Íşgücünün ustalığı ve fikirler uzun bir zaman diliminde toparlanmakta ve bu şekilde global bir alana çıkmanın yolları aranmaktadır. Tabii bu çok uzun bir zaman alan çalışma sürecidir. Bu örgütlenme modülünde, ilişkiler yüz-yüze bir şekilde gerçekleştirilmektedir.

Viritüel örgütler, çok geniş bir  coğrafik alana, çok hızlı bir şekilde yayılma-dağılma özelliğine sahiptirler. Bu, kendisiyle birlikte çalışmanın zeminini oluşturup, temel şartlarını yaratırken hedefin ve amacın ortak yanlarını da ortaya çıkarir. Yani hedef ve amaç bu örgütlenmelerde daha hızlı bir dağılım alanına sahiptir. Viritüel örgütler, taban üstüne kurulu bir örgütlenme modelidir. Bu da bize çabuk kararlar verme ve çabuk çözümler yaratma zorunlulugunu dayatır. Viritüel örgütlenmelerde fiziki ilişkiler ve toplantı imkanları güc ve imkansizdır. Ama bugün tekniğin ilerlemesi ve yeni aracların uretılmesi bize bazi kolaylıklar sağlamaktadır. Örneğin, web kameralarının üretılmesi gibi. Tabii burada aklımıza su husus gelebilir: Klasik örgütlenmelerde klasik toplantılar gerçekleştirilmektedir. Oysa viritüel örgütlenmelerin toplantılarında bu kameralar kullanılmaktadır. Burada, web katılımcılarının aynı duyguyu paylaşip paylaşmadığı sorulabilir. Örneğin, internet üzerinden herhangi bir örgütün merkez komite "toplantısını" düsünülebilir.

Viritüel örgütlenmeler, son yıllarda, özellikle de günümüzde, çok hızlı bir şekilde gelişme gösterdi. Komunikasyon (iletişim) sadece elektronik kabloların hatlarında sürdürülmektedir. Viritüel örgütler ise, diğer klasik örgütlenmelere göre tekniğe daha bağımlı bir durumdadır. Zaten viritüel örgütlenmeyi klasik örgütlenmelerden ayıran en önemli nokta da budur.

Kulanım alanı:

Viritüel örgütlenmeler uyum sağlamada çok basarılıdırlar. Dünyanın neresinde olursak olalım, Yakınlık-uzaklık demeden, aynı saniyelerde toplantılarımızı, fikir-alış verişini gerçekleştirme hızına ve olanağina sahibiz. Pazarladıgımız mal, şirketler, örgütler veya sadece bir kişiye yönelik olmadığından, her kişinin isteklerine yanıt verilmeyebilir. Mal veya fikir, fiziki ilişki ağina, prensibine muhtaç olmamalı, bağımlı kalmamalıdır. Örneğin, eğer taksi şirketlerinin resepsiyonları bölgesel olarak çok uzak olursa, müşterisine gerekli olan servisi sunamaz. Siverek'te olan bir taksi şirketinin resepsiyonunun, Istanbul'da olan bir taksi soförune yolu izah etmesi gibi...

Günümüzde bir çok şirket veya fikir örgütlenmesi, kendisini ya da  üretimini tanıtmak için viritüel alanı kendilerine reklam alanı olarak seçmekte ve kullanmaktadır.

Viritüel örgütlenmelerin yararları:

Hızlı ulaşım, ucuz ve coğrafik alanların mesafesini kışaltmakta ve informasyonun dağılımını hızlandırmaktadır. Bununla birlikte, toplumun ekonomik kalkinmasına yarar sağlamakta, iş olmayan bir bölgeye iş imkanı götürmektedir. (Siverek'te bilgisayar kullanan bir muhasebecinin, Urfa'daki bir fabrikanın muhasebe işlerini yürütmesi gibi. Yahut Avrupa'da çıkan bir Zaza dergisinin; Varto, Dersim, Bingöl, Siverek, Cermik, Palu, Zara, Erzincan, vb. gibi yerleşim birimlerindeki veya metropollerdeki abonelerine/okuyucularına ulaşması gibi. Bu aynı zamanda kişiye seçicilik hakkını da vermektedir. Yani ne zaman, nerede ve nasıl çalışmalı/satın almalı/satmalı?

Viritüel örgütlenmelerin zararları:

Viritüel toplumsal gelişme, daha çok pozitif olarak ele alınmakta ve anlatılmaktadır. Bunun sebebi, herşeyin hızlı işlemesi, coğrafik engellerin olmaması, dağılım alanının geniş olması ve herşeyin ucuza mal olmasıdır. Eldeki bu verileri değerlendirirken, bir de madalyonun arka yüzünü ele almak gerekir. Herşeyin çok hızlı bir şekilde gelişimi ve dağılımı, aynı zamanda viritüel kaynaklara sahip olan veya olmayan kişileri de dışarida kilitlemektedir. Yani katılımını engelleyebilme-ktedir. Örneğin, hasta bir handikapin değişik nedenlerden dolayı katılımcı olamaması veya tekniğin gelişimine ayak uyduramayan kişilerin katılımcı olamaması gibi. Son yıllarda basın ve kamuoyunda viritüel tekniğin, viritüel tekniği kullananları mentalen ve de sıhhaten yıprattığıdır. Sürekli sorulan soru su: "Ínsanoğlu viritüel toplumun yaratmış olduğu presi kaldırabilir mi? Kaldırabilirse ne kadar kaldırabilir? Yasadışı örgütler ve şirketler, viritüel alanda kendilerini rahat bir şekilde saklama özelliğine de sahiptirler."

Viritüel örgütlerin, aynı zamanda gayri şahsi bir yapıları vardır. Gayri şahsi olması, iletişim ve komunikasyonun (iletişim) teknik aracıliğıyla yapılmasındandır. Yani ilişkiler fiziki olmadığından yarattığı ortam da şahsi olmamaktadır. Ínsanoğlu direkt ilişkiyle yaşayan sosyal varlık olduğundan, fiziki yakınlık aynı zamanda mentalen ve ruhen kişiyi rahatlatmaktadır.

Yenilenme ve bununla birlikte viritüel örgütlenmeler; kişiyi, müşteriyi ve üyeleri nasıl etkilemektedir?

Viritüel örgütlenmelere bir kaç örnek: Yahoo, MSN, CNET, ZNET, freewebz, hypermart, vs.. Bu şirket örgütlenmeleri
ÍCT'yi (Ínformation Communication  Tecnology = Informasyon Komunikasyon/iletişim Teknolojisi) çok geniş bir şekilde kullanmaktadırlar. Yani alıcı-satıcı olarak.

Şimdiye kadar yazmış olduklarımın ışığında, Zazaların viritüel örgütlenmeleri nasıl kullanabilirliliğine geleyim. Internet üzerinden birkaç yıldır yayın yapan Zaza Radyosu, viritüel örgütlenmeyi genişletebilecek kurumlardan biridir. Nasıl mi? Değişik cografyalara yayılmış olan Zazaların ulaşamadıkları kasetlerin, CD'lerin veya sanatçıların reklamını yaparak görevini yerine getirebilir. Bu hem bir reklamdır hem de Zaza okuyucu kitlesinin bir viritüel örgütte toplanmasıdır. Bu örgütlenme aynı zamanda ticaridir.

Bunun yanında, diğer bir husus da Zaza yayınlarının, kurumlarının üstlenmiş oldukları bir görev var, o da viritüel "fikir" örgütlenmesini kullananları bir çatı altında toparlamaktır. Örneğin, "Zaza Forumu; tarih, etnoloji, kültür, siyaset" bu görevi üstlenebilir. Ki Zaza Forumu bu görevini bir kaç yıldır yerine getirmekte olan geçici bir viritüel örgütlenmedir. Bu örgütlenmeyi destekleyen de desteklemeyen de katılmakta ve fikirlerini okuyucuya ulaştırmaktadır. Zaza Forumu'nun görevi, Zazaların birbirlerini dinlemelerini ve ortak bir platform yaratmalarını sağlamaktır. Bu geçici örgütlenmenin, ileride fiziki platformları yaratma imkanına sahip olacak bir örgütlenmenin temelini oluşturması mümkündür.



Xwezi be, xozi be…,
xoji ve, ğeji be…

Asmêno Bêwayir

Zazakiyê cori de qeseê esto, eke çarna tırki,  manê xo beno ”ne mutlu…”

Xozi be ê kesi bo (xoji be i keşi bo): Ne mutlu ona.

Zazakiyê Çermug-Sêwrege de huendia ni qesey rê ””boka…” gurenenê.

Hata nıka ma (ez ki tey) na qesa nia nuştêne:

Xwezi bê…/Xozibê…
Xojibê…/Xojivê
⁄ejibê…

Yanê, ma heni zanıtêne ke xozib xo sero jü qeseo, -ê ki peybendê wayirino (iyelik eki).
No qeyde ğeleto!

Sureo ke mı Kırd(as)ki d de ki nuştena ni ifadey diye, ez gınane pıro ke raştê xo zê ma cêri bıbo:

Xozi (xoji) be to bo ’ne mutlu sana’

Kırd(as)ki dê nia nuşino:
Xwezi bı…

Sebeb ita dero: Se ke sıma vênenê, nuştena Kırdaski de diftong (zewcveng) xw- esto. Zazaki de no diftong çino. Veranê ni diftongi Zazaki de w- beno. Çıra ke, ma hetê etimolociye (zanışiya kokê qeseu) ra zanime ke taê qesê xasiê Zazakiyê ke ebe sıfte kenê (waê, weş, wendene, waştene…), Kırdaski de ebe xw-, Farski de ebe x- ver kenê cı.

Kırdaski de qese xwezi xo sero jü qeseo ke manê xo Zazaki de ”kaşkia; werikna” vanê. Hetê Varto-Xınıs-Tekmani de ki hurendia ”kaşkia” de ”xezika” yeno gurenaene, no qese ”xwezıka/xwezıla” ki Kırdaskiyo. Beno ke hetê koki ra no qese
xweza (=tabiat, doğa) ra nejdiyo. Zazaki de ki qese weza esto.

No qese, heni aseno ke, Kırdaski ra kewto Zazaki u Zazaki ardo ro fonetikê xo ser, vurno. Na sebet ra ki gereke Zazaki de nia bınuşiyo (fek be fek qeydêna esto):

Xozi be to bo
Xoji be to bo
Xoji ve to bo
⁄oji be (bı) to bo

Lawıkê da hetê Vacuğe de Yılmaz Çelik vano:

Melem tıya tıya
Omeda newiya
⁄eji be ni herdi
Sero feteliya

Notê dımeki:
Zazaki de taê qesey estê ke hetê nuştoxanê ma ra zê jü qesey zanino, halbıke dı qeseyê, na ri ra gereke cia bınuşiyê (iyê ke amey ra mı viri):

Hayrê cı biyaene nê, hay ro cı be (hay:heş; bilinç, dikkat. ’haydar vındetene’)

Vake ke nê, va(t) ke ke (’vat ke ke’: ita ”ke”ê dıdine zewnce-kerdeno)

Venga cı daemne nê, veng’a cı/veng a cı daene (’veng [e]ra cå daene’ ra yeno)
7.9.2003



Hera u ju biyayenda Awrupa senin ame merhéleyé ewro

Açarnayox: Mazêr/Faruk Íremet

1995
27 payizê verên
Letonya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa.
24 payizê peyên
Estonya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa.
27-28 payizê peyên
Konfrenasê welatanê dengızê sıpe (akdeniz).
8 kanun
Litwanya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa.
14 kanun
Bulgaristan wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa.
15-16 kanun
Parlementyoyê Awrupa Madrid dı yenê pêser.

1996
16 çıle
Sılowanya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa.
17 çıle
Cımhuriyetê Çek wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa.
29 awdar
Turind dı pêser ameyenda hükmetê Awrupa.
21-22 héziran
Komiteyê hémeyê Awrupa Florens dı yenê pêser.
13-14 kanun
Komiteyê hémeyê Awrupa Dablin (Dublin) dı yenê pêser.

1997
17 sebat
Jacques Santer Parlementoyê Awrupa dı heqê BSE (bovin spongiform encefalopati) qısey keno.
16-17 héziran
Parlementoyê Awrupa Amsterdam dı yenê pêser.
16 temuz
Fıkrê "Agenda 2000" anê Awrupa parlementosi qandê kı münaqaşe bıbo.
2 payizê verên
Qerê peynêyin kı Awrupa Parlementosi pê ameyê qebul beno.
20-21 payizê peyên
Lüksemburg dı qandê verê bêkarey gıroten senin bo êy ser qısey benê.
12-13 kanun
Komite merkezi Awrupa, Lüksemburg dı yenê pêser.

1998
1 çıle
Íngiltere beno serdemê Ju biyanda Awrupa.
30 awdar
10 welati newe, êy kı wazenê bıbê ézayê JBA qebul beno. Nêy welatan ra 6 cı kı ameyê vêndayenı nêy welatiyê: Qıbrıs, Estonya, Polonya, Sılowanya, Cımhuriyetê Çek u Macaristan.
31 awdar
Şengen (Schengen): Ítaliya hıdudê xü dı qontrolê kes u pasaport hewanano.
1-3 gülan
15 baqanê maliye êy kı ézayê JBA'yê yenê pêser u Parlementoyê Awrupa déweti rê wahêrey keno. Na déweti dı qerer ginê kı kamcin welati şenê qandê éza biyayenı dom kerê.
15-16 héziran
Komiteyê Merkeziyê Awrupa Kardif (Cardiff) dı yenê pêser.
1 temuz
Awusturya beno serdemê Ju biyanda Awrupa.

1999
1 çıle
Almanya beno serdemê Ju biyanda Awrupa. 11 welati JBA qandê ju kerdenda pereyê xü yenê pêser.
25 awdar
Ju biyayenda Awrupa Berlin dı yenê pêser. Agenda 2000 u planê ekonomiyê newe dı ju fıkır benê.
1 gülan
Qererê kı Amsterdam dı ameyo gıroten qebul beno.
3-4 héziran
Komiteyê merkeziyê Awrupa Köln dı yeno pêser.
8-13 héziran
Rêydayenda pancên qandê weçeynayenda Parlemento-yê Awrupa vırazêna.
1 temuz
Finlandaya beno serdemê Ju biyanda Awrupa.
15 elun
Parlementoyê Awrupa, Romano Prodi weçêyneno ser-demeyda Awrupa.
10-11 kanun
Komiteyê Merkeziyê Awrupa Helsinforş (Helsingfors) dı yenê pêser. 
 
2000
1 çıle
Portekiz beno serdemê Ju biyanda Awrupa.
1 temuz
Fransa beno serdemê Ju biyanda Awrupa.

2002
1 çıle
Pereyê Ju Biyayenda Awrupa pazaran dı vela beno.
1 temuz
Pereyê héme welatanê awrupa pazaran ra werzeno.



Zebaniyê raya şıma pawenê

Koyo Berz

Rojê tay Heci u Xocay nışenê Teyareyê, zekı Stanbol ra şırê Adına.. Nê Heci  xocayan miyan dı jew zi Bektaşiyê beno.  Azmin dı, teyara ninan xerpıyêna, nêşena biro war. Pistê (alandê) Adına ser a şına u yena. 
  Qaptan operloya anos keno u raywanan (rêwiyan) rê wına vano:
 -Vanê şıma bızanê! Teyaraya ma xerpiyaya, barê ma zaf gırano, qandê coy ma yê nêşenê birê war.  Vanê şıma heme çiyê xü yê gıran u vêşi, çante, torbe u bawılandê xo ra berzê war.  Raywani, reynayenda gandê xo ver, çı çiyê cı esto, hemını teyara ra erzenê war.
  Teyara fına nêşena nızm bo, biro war u anışo.
  Qaptan fına veng keno a raywanan u vano:
 -Raywanêno, vanê şıma ronıştekanê (qoltıxê kı teyara dı ser o roşenê) xo xü bın ra bıqılaynê u hemını berzê war.
  Raywani ronıştekanê bındê xo jew bı jew herunı ra qılaynenê u erzenê war.
  Teyara pisti ser ra doşbena,doşbena labırê, hewna zi gıraney ver nêşena biro war.
  Qaptan fına veng keno a raywanan u vano:
 -Bırayêno, Dezayêno, lazım o şıma heme xo hendê (danê) panc-dess deqiqan baxacandê teyaraya tepêşê kı ma bınê teyera cıkerê u a gıraneya bıni verdê cêr kı teyara ma bışo biro war u anışo. Wıni nêbo teyara ma do bıkewo u ma heme do tey bımırê. Heta barê ma rınd şenık nêbo ma nêşenê bırehateya, bı gengazey a, bêqeza u bella bêrê war.
  Raywani heme xo bı baxacandê teyaraya darda kenê, tepışenê. Teyara fına zi nêşena nızm bo u biro war.
  Qaptan no fın anos keno u vano:
 -Hendê jew merdımi gıraneya bardê ma esta. Vanê şıma ra jew merdım fedakarey bıkero, hewl bıdo xo u qandê raywanandê binan xo hibe u feda bıkero u hemını bıreyno.
  Akerde u raştê cı noyo. Vanê şıma ra jew merdım xo teyara ra berzo war kı, barê ma ta bo (şenık bo) kı ma bışê birê war.
  No rewş dı barê teyarada ma takêşo, qandê coy ma nêşenê birê war.
  Adır kewno nê Heci-xocayan. Hergı jew xo ver çiyê vano. Wazenê kı bı babetêna xo hibe u fedakerdenı ver bıreynê, xo feda nêkerê u war eştenı ver xo bıreynê.
  Hergı jew zurê keno, çiyê vano u xo pa xapeyneno.Wazenê kı bı şıklêna xü vejê pak u bıreynê.
  Ma reyayış wıni gengazo, cayo kı Bektaşi vınderde bo?
  Bektaşı wınêno nêbeno, rayê cı ver o benê teng u gêrıyênê. Heme yê ê Heci u Xocayanê wazenê kı xo war eştenı ra bıreynê u bari dindê Bektaşi ser. Raştê cı noyo kı, hemını, akerde, akerde çımê xo verdayo Bektaşiyo. Zekı Bektaşi herunda merdımi dı nêhesıbınê, ey mahluqna bıvinê. Xo zaf gırd bıhesıbınê ey zaf werdi, kafır an zi ke çiyê nêhesıbınê.
  Bektaşi qe fırsend dano inan, xo pize dı vano:
 -Şıma nıka vinenê, ez se kena şıma? Eger ez Bektaşi  ba, ez nay şıma rê nêverdana. Xori xori fıkırêno. Xo sere dı pılanê xo vırazeno. Vıraşt tepey a fınê ra vengê xo keno berz u vano:
  -Dostêno, enbazêno, cenetiyêno ez zana şıma miyan dı ez vêşiya, ez şıma miyan dı nerınd u bêimana. Lazım o ez xo teyara ra berza war u şıma hemını bıreyna.
   Nê Heci u Xocay, nê qısedê ney ser ra heme fınê ra bıkêf u heyecana destanê xo baxacan ra vıradanê, çepıki danê pıro u vanê:
  -Bektaşi yê ma, Homa, Pêxenber to ra razi bo, günayê to ef bıkero u to bırışo cenet.
   Wexto kı nê destanê xo vıradanê, çepıki danê pıro u qısey kenê, qısey cı cı fek dı manenê. jew bı jew patpat zey mıroyana a teyara ra kewno war u ver a erd şıno. Bektaşi teniya teyaraya maneno. Wexto kı nê çepıki danê pıro u vanê Ella günayê to ef bıkero,no vano:
Xo ra günayê mı ef bi!  Qandê kı mı insanê bini hilekarey, sextekarey, zur u tofanandê şıma ver reynay. Şıma o aqıldê xo yê werdêki ya kerdê mı ray ser vejê, mı bıxapeynê u berzê war. Şıma qey nêzanayê kı, aqılê mı şeytan u na teyara gırdêriyo u şıma hemını aqıldê xo miyan dı kena vıni.

Bewni şıma heme zey xintana jew qısedê mın a amey xapeynayenı u verê xo da cehnemdê xo yo ebedi u şirıniya .

Hadrê, hadrê şırê oxırê şıma yê xeyri bo! De şırê sextekarêno şırê, kêberdê cehnımi ver dı Zebaniyê ray a şıma pawenê.

Rewnayo inan tedbi rê xo gıroto, xo dayo bendê şıma u ê yê çıhar çımana ray a sıma pawenê, ha ewro ha meştı birê. Şırê, Ewro kêf kêfê inan o!



Ístanbul dı sinagogê yahudiyan dı hébi bonbey teqay

ZazaPress - Zaza Ulusal Hareketi

Istanbul Pangalti u Beyoğlu dı roca 15 payızê peyên (kasım)2003 dı, dı (2) cayê cemétê yahudiyan dı, dı bonbayê kamyon degıryayê teqay. Êy kı kamyona ramıtê bı xü zi merdê. No eriş dı 23 merdımi héyatı xü vıni ke u 300 héb zi bi dırbetıni.

Teqayena sıfteyını Beyt Ísrail yani Şişli Pangaltı dı vırazya. Teqayena bonbey dıdın zi sinagogê Neve Salom dı teqa.

Êy kı telefonê telewziyonê SKY News u televziyonanê binan rê telefon kerdê vanê; "- Nêy bonbayan ma teqna u ma zi héreketê Al Qaida yê". Jewna zi bı nameyê Íbda/c ya telefonê Anadolu Ajansi gêyrayo u vato; "-Nêy bonbayan ma teqna." Íbda/c héreketê fanatikê Tırkan o. Polisê tırka vanê "-Êy kı xü teqnayê ma ina tespit kerdı." u vanê; "-Nêy merdımi dı kesiyê u Bingolıji (Çewlıgıj) yê.

Waştenı nêy merdıman sebeno wa uni bo, çewto. Semed çewtey naya kı hedefê nêy bonbayan şarê siwili bi. Ma ze héreket u ze pêserok ver çiyê wunasinanê. Êy kı şarê siwil, diyanet, fıkrê cudey, şarê minoritetan ser bı metodê xofey u anti demokratik şıno, ma êy şiy verdı rê.

Bı no bonbayana wazenê avêr şiyayenda demokrasi ver bigirê. Nêy bonbey ravêr şiyayenda demokrasi beno tepiya.

Ma ze héreket u ze pêserok êykı bı no bonbayan a héyatê xü vıni kerdê malbatanê ina u şaranê inan rê Homayê téala ra réhmet wazenê. Sereyê şıma weş bo.

Tırkiya nuşte Zaza Forımi dı 15.11.2003 dı neşır bi



Ístanbul dı, fına bonbey teqay

ZazaPress

Ístanbul dı nezdiyê seét 11.00 fına bonbey teqay. Héfteyê verê Ístanbul dı Sinagogê Yahudiyan ver dı bonbey teqa bi u o wext 23 kes merd u 300 zi dırbetıni bıbi.

Xeberi kı héta nıka reseno media vanê dı hébi bonbeyê kamyoneti teqayê. No qamyonetan ra ju kêberi banqayê Íngilizan HSBC verdı ê dıdını zi Qonsulatê Íngilizan ser ramıto. Êy kı hadise diyê vanê; "-Senin elciyê Íngilizan kêberi ra kewno zere kamyonet rameno ser Qonsulat. Elşiyê ingilizan Robert Short u 13 merdımê Qonsulat cadı héytatê xü vıni kenê.

Nêy bonbey bi sebebê 30 cani héyatê xü vıni ke u 590 merdım zi bi dırbetın. Dı (2) héfte miyan  dı 50 merdımi merd u nezdiyê 1000 zi biyê dırbetın. Xeberê ma yê Zaza Formi 2003-11-20 dı ma nuşna u va; "-Ístanbul dı ewro panc bonbay teqay". Zekı ma cordı nuşna bonbey kı Ístanbul dı teqyayê dı (2) hébiyê.

Nêy bonbey şarê siwil miyan dı panikê do gırd vıraşto u şar vano; "O yo sebeno? Nêy bonbey çırê teqenê? Ma yê wazenê bıbê ézayê Jubiyayenda Awrupa (Awrupa Topluluğu). Êy kı nê wazenê ma bıbê ézayê Jubiyayenda Awrupa wazenê teror vırazê u éza biyayenda Türkiye bıdê vınderdış." Na fıkır şeno raşt bo. La çiyê esto kı Wezirê teberê Íngilterê Jack Shaw, Türkiye rê soz da u va; "-Türkiye gerek écele bıbo ézayê Jubiyayenda Awrupa" No fıkır tenya ê Jack Straw niyo. Wezirê teberê Ísveç (Swêd) Laila Freivalds u wezirê hera biyayenda Awrupa Günter Verheugen zi qandê éza biyayenda Türkiye rê paşti danê.



Dışişler Bakanı Sayın Abdullah Gül'ün Zaza yazarı Koyo Berz'e sözü; "Gel Türkiye’ye, Zazaca kursunu ve Televizyonunu aç!"

ZazaPress

Öldürülen Ísveç Dışişleri bakanı Anna Lindh Türkiye’ye yaptığı gezide Türkiye Dışişleri bakanı ve Başbakan yardımcısı Abdullah Gül’ü Ísveç’e davet etmişti.

Abdullah Gül 2003-11-18 tarihinde Ísveç’e geldiği gibi Ísveçteki Türkiyeli halklarla bir toplantı yaptı.  Bu toplantıya Asuri Federasyonu, Suryani dernekleri federasyonu, Ísveç Aleviler birliği, Zaza Ulusal Hareketi v.b kurum ve kuruluslar da bu toplantıya istirak ettiler.

ZazaPress ve Zazaları temsilen de Koyo Berz bu toplantıda yer aldı. Konu, Türkiye’de demokrasi ve insan haklarıydı. Her toplantıda oldugu gibi, bu toplantıda da dinleyicilerede söz hakkı tanındı.

ZazaPress redaksiyonundan Zaza yazarı Koyo Berz’de söz hakkı aldı ve konuşmasına kendisini tanıtarak başladı;
-Ben Zaza yazarı, Zaza Anadili ögretmeni, Zaza dil ve kültür araştırma ve tanıtma emektarlarından Koyo Berz’im. Abdullah Gül, Koyo Berz adını telafuz edemeyince, ikinci bir kez Koyo Berz’in ismini sordu.  Zaza yazarı Koyo Berz toplantıda Abdullah Gül’e iki soru yönelti. Sorulardan biri;
-Türkiyedeki etnik grupların Ana dil eğitimi uygulaması ne şekil ve nasıl uygulanacak?
Íkinci soruysa;
-Biz Zazalar bir milletiz ve dilimizde başlı başına bir dildir. Zazalar ne Kürt ve nede başka bir halktır. Biz doğacak olan nesilimizin başkaları tarafından beyinlerinin yıkanmasını istemiyoruz. Biz bütün halklarla kardeşçe yaşamak istiyoruz. Biz dilimizi, kültürümüzü istiyoruz” dedi.
Abdullah Gül’de yanıtında;,
-Kardeşim gel Türkiye’ye Zazaca Kursu ve TV’nunu aç.
Koyo Berz de;
-Ben Türkiye’ye geleceğim.
Toplantı sonunda Abdullah Gül tekrar Koyo Berz’i yanına çağırdı ve dedi;
-Açık açık konuştuğun için seni tebrik ederim.
Abdullah Gül’ün Koyo Berz’le konuştugunu gören basın mensupları Koyo Berz ve Abdullah Gül’ün çevresini sarıp Koyo Berz’den Zazalar hakkında bilgi istediler.

Bu ara Bazi gazetecilerin sorularıni yanıtlamak üzere Abdullah Gül yana çekilince, gazeteciler arasından bir kaci Koyo Berz’e ”-Bizde Zazayiz. Zaza konusunu dile getirmen çok iyi oldu”
Gazetecilerden biri Abdullah Gül’ün konuşmaşının bittiğini görünce gelip Koyo Berz’den bir ricada bulundu;
-Gel seninle bakanın resmini çekeyim?
Abdullah Gül ve Koyo Berz birlikte resim çektiler. O arada Abdullah Gül Koyo Berz’e dönüp şunları dedi;
-Unutma! Gel Türkiye’ye Zazaca kursu ve televizyon-unu aç!

Zaza Forımi dı 2003-11-18 dı neşır bi



Warta amnanı

Hıdır Eren

To qı qayt kert?..
Varta amnan ra tepia
Ticia khe künna ya
Domani sı chımane xo pıspısnené
Pıro serkené...

Varte ra tepia tici sı künna ya,
Sı sewlé dana hommeté.
Çıqa germa, nerma, rü huaisa.

Aqılasné chımané xo,
Qı mebırné ya cı ra.
Seké pıro!
Pıro serké!..
Tica nianené hem u vext nevenena.

Tica nianené rozé mare i künna ya!
Key khe ma bı jüané xüa qesey kert.
Key khe ma bı jüane xüa lorna.
A rozé, tici mare i nia künna ya!

Ez zon,
Ínam kon!..
Rozé varte mare i varena!
Roz künno ya dıma.
Rozé roz mare i heni künno ya!
Bı rü huaisa, heni nerm...
Ma i finno roşt, keno germ!



Resaya to

Faruk Íremet

Yena,
resana to
lew nana
êy érdi,
êy érdi kı canê mı ra şirinê
şirin o welatê mı.

Kêyneki lew suri
çım siayay
resaye
bı destandê xü yê nermıkana
érdi xemılnayê
érdi welati

Canê to biyo dı can
ju bedendı
ju tı
ju zi réhmê to dı

Yena,
resana to
lewnana pizedê to
wucadı tijiya bırıqêna
ju Zaza
ganê welat ra
rıhê Zazayan ra.

Lewnana çımandê to yê siyayan
lewnana érdê Zazayan
welatê mı
bew ameya resaya to.



Fehmkerden

Over Gudayik

Zerî dayen.
o fahm kerden
Mirdêna, mirdêna
Ti zanê fahmkenê?
Çîyo ki mi zerîra
ravêreno.
Omudey ew bê omudey;
Xesekey ew arey,
Ewroya ew meştîya.
Jew jewerîrê,
Jewrî ê bînêrê.
Dişmen dişmenîrê.
Viryayen ew pêkewten.
Pêkewten ew girewten.
Meştêndo xasek û
Serbestey ronayen.

Pawıten

Zimistan ame.
Teberd serdo, pûko
Darî peloni xo rijnenê.
Merdimî anciyenî banî
zere.
Taynî omudo
Wesarî pawenî.
Taynî bê omuda.
Ok omudo ok bê omudo,
Omudê wirdini zî
Pawiten seroyo,
Tarîyey peya şefaqo,
Şefaqî dima roşnayîyo.

25-11-1993



AYRE'yê Ma Dımliyan

Zerweş Serhad

AYRE kı esto, vındeno
AYRE`yê ma geyreno
Vengê Dımıliyan nuşeno
Welati sero mıreno.

Ez heqira heskena
Welati sero mırena
Vera Dımıliyan rıhdana
Zıwandê xoya wanena.

AYRE yeno, roşan beno
Dımıliyanrê serbestey wazeno
Vengê xo hırg ca dano
Qandê xelqê ma vılabeno.

AYRE bıgeyr, vılabı
Heme cadı ayabı
Vengê ma Dımıliyanbı
Dostê pêro mıletanbı.

AYRE bıgi wu bıwanê
WendıŞê xo tım bızanê
Xelqê xo tım bısênasnê
Welatê xo berz sernê

Ardwan Çerxo, geyreno
AYRE mara vıla beno
Nahmeto, cordra vareno
AYRE`yo xeli tahneno.

SERHAD vano tı serbı
Tım u tım tı ma verbı
Bıgeyr, mıletra vılabı
Zıwanê ma Dımıliyanbı.



Dere Çeqeru

Usxan Cemal

Onciya vêsa şenê ma ra
Anciya a roşta sur a
Sayê ke kowu ra puf kena
Jü dezaye gına serê ma
Asmen ra vısai hot astarey
Vısay rost ra verva tari
Xelesay ra şi hortê gon u barut ra
Mirçıke tari de wanena
Zerei Perç bi, vêsai onderê kowu ra
Eke si dest est ra zalımu zulımi
Ma ra guret berd velikê ma
Tıka derê çeqeruno Embazenê
Muye horte ra qılasnênê ra
çımê tari kor bo
dısmenra o zılometa sond de
Hata soder vinetên, verê çim, zere tenge
Na kowu nê Qıl ra
Waya mı na seweta dewuzu nêwedare
Namê çêpunê Tırk ra kota ra rae
To vinena hortê astaru de
To, çek'ê to, jü cı beçıka to ya raste
Xo vira meke, new velikê ma.
Na ceng naze zazai ( Dımıliyê )  ra niyo
Xortê ma ê,
çênê ma ê Raa Azadiya Tirki'a de
Kamiya xo xo vira kerda
Canê xo teslimê mılakete Qıl kerd
Her waht merd me raa sar ra
Ahhh kamiya ma, kamiya ma
Azadiya, xelesiya Miletê ma Dımıli ( Zazai ).

4 . 2 . 1990



Şewqê nê gırote

Faruk Íremet

Mevacı mı rê
kı ez cı ra bıkewa duri
kı nê vina daran miyan dı
bırıqnayenda golı
zekı çımi zewq ra bırıqênê.

O kı nezdiyê
mı tenya nê veradanê
miyanê mıjan dı
vıni ba.

Jew daristanı
dıdı daran ra
ma yê
nımıte bın vewri dı
serdey a zımıstani
fına zi
mabên ra aseno
şewqê nê gırote.

Çımanê to dı
vinena ez, şewqê héyati
ina kı mı rê
zey dı kêy mı bo.


Şopı

Tı yê
dırbetê zeri da mı
zekı guni cı ra şıno
eza o bari bar kena
a şopı zerida xü dı
miyanê a zerida
                      serehewadayenı dı.



Guniya mı

Faruk Íremet

Ma çı wext ravêrdi pêhet ra
hıma nıka
tı, mı vılêyna bê kı tı dest na mına
bı çımanê xü ya
tı, mı rê maçê da.

Destanê to zeydê nıka
porê to raşt keno
mı tiya ra berd caye duri
bı his kerdenda vızêri.

Miyane tünelê siyayan
suro zeydê guniya mı
mı héme çi da to
o kı tenya ê to bi.

Mı waştê
boyê postê leşê to bılêsa
waşta to bıvılenayana bıkera germ
akera kêberê zerida xü
u vaca; "xêyır amey bıkewı zere"

Tı mı wuni bı quwet a vırar kerd
germeya to resa héta mezgdê mı
o wext tenya ê ma bi
tı héndı xaseka
rıca kena to ra meqehrı
dırbetanê xu nê akı meçırnı.

Şanê siyayın u serdın dı
postê canê to yê hérirın
da mı rê isrét u germey
mı warey keno.



Tı mı rê ze roja

Íbrahim Doğan

Tı mı çımde ze tijiya roj vejina.
Şewa tariyede ze aşme şewledana.
Azmende ze astari bereqina.
Heskerdena to ze kerme
                      lenganiye zere mı wena ha wena

Kes nezano seba to ez seybiyo
Ruçukra kewto ze gula be ağwe permeliyo.
Aqıl vıneto desto payemı şıkiyo,
Heskerdena to ze kerme
                      lenganiye zere mı wena ha wena.

Ez ke ax vano helme mı ze adıro.
Ez mıreno kese mı çino welati serde ceneza mı bero.
Jü resme to hona ze teverık berzene mıdero.
Heskerdena to ze kerme
                      lenganiye zere mı wena ha wena.

Ez ke ax vano zere mıde çiye vısino
Cane mı lerzeno desto paye mı qeremino.
Ez sekeno to xo vera nekeno.
Heskerdena to ze kerme
                      lenganiye zere mı wena ha wena.

Aqılo fıkre mı şewo roj kuli tiya
Heskerdena to mıde ze neweşiya.
Berbişra roştiya çımane mı şiya.
Heskerdena to ze kerme
                      lenganiye zere mı wena ha wena.

Ez hondke berbo tamare hesira biye zuya.
Ere zalımi tı qey honde ğedar vejiya.
Ne eşqe gedarde genciya mı ze mumi heliya.
Heskerdena to ze kerme
                      lenganiye zere mı wena ha wena.

No eşqe to hero ÍBRAHÍM´re derdo qısaweto
Ez sebkiri mı deste niyo zerya mı kewta to.
XIZIRO ciran,
Mı bıresne harde bavo khale mı VARTO
Heskerdena to ze kerme
                      lenganiye zere mı wena ha wena.